Kim jest Jolanta Lange (dawniej Gontarczyk)?
Jolanta Lange, urodzona jako Jolanta Pławska, a następnie znana jako Jolanta Gontarczyk, to postać budząca skrajne emocje i kontrowersje w polskim życiu publicznym. Z wykształcenia socjolożka, posiadająca doktorat nauk humanistycznych, w swojej przeszłości zawodowej i życiowej przeszła drogę od tajnej współpracy ze Służbą Bezpieczeństwa PRL do aktywnej działalności na rzecz praw człowieka i przeciwdziałania dyskryminacji. Jej droga pokazuje złożoność transformacji ustrojowej i indywidualnych ścieżek, jakie wybierali ludzie w burzliwych czasach historii Polski.
Tajny współpracownik SB: pseudonim 'Panna’
W okresie Polskiej Rzeczypospolitej Ludowej Jolanta Lange, wówczas jeszcze jako Jolanta Gontarczyk, była tajnym współpracownikiem Służby Bezpieczeństwa (SB). Zwerbowana do współpracy w 1977 roku, działała pod pseudonimem 'Panna’. Jej mąż, Andrzej Gontarczyk, również współpracował z SB, zostając tajnym współpracownikiem w 1974 roku. Ta współpraca z aparatem represji PRL stanowi jeden z najbardziej dyskutowanych aspektów jej życiorysu.
Działalność w RFN i sprawa księdza Blachnickiego
Szczególnie kontrowersyjny rozdział w działalności Jolanty Lange związany jest z jej aktywnością w Republice Federalnej Niemiec w latach 80. XX wieku. Przebywając tam wraz z mężem, para agentów SB prowadziła działania mające na celu inwigilację księdza Franciszka Blachnickiego oraz rozbicie ruchu Chrześcijańskiej Służby Wyzwolenia Narodów (ChSWN). Według ustaleń Instytutu Pamięci Narodowej (IPN), śmierć księdza Blachnickiego w 2005 roku została uznana za zabójstwo poprzez podanie śmiertelnych substancji toksycznych, a rola małżeństwa Gontarczyków w tych wydarzeniach nadal podlega badaniom. W 2005 roku Jolanta i Andrzej Gontarczykowie przyznali się do współpracy z SB w kontekście śledztwa dotyczącego śmierci duchownego.
Powojenna działalność Jolanty Lange
Po powrocie do Polski Jolanta Lange podjęła pracę naukową, wykładając na Akademii Nauk Społecznych, a następnie zaangażowała się w działalność polityczną i społeczną, budując swój wizerunek jako obrończyni praw człowieka i działaczki antydyskryminacyjnej.
Zaangażowanie w ruch feministyczny i antydyskryminacyjny
Jolanta Lange aktywnie działa na rzecz promowania równości i przeciwdziałania wszelkim formom dyskryminacji. Jest współautorką Krajowego Programu Przeciwdziałania Dyskryminacji Rasowej, Ksenofobii i Związanej z Nimi Nietolerancji, co podkreśla jej zaangażowanie w tworzenie bardziej tolerancyjnego społeczeństwa. Prowadzi również zajęcia edukacyjne poświęcone tematyce uprzedzeń, stereotypów, wielokulturowości oraz przeciwdziałania dyskryminacji, a także jest współautorką Poradnika Antydyskryminacyjnego dla funkcjonariuszy Policji. W latach 90. XX wieku angażowała się również w działania na rzecz legalizacji aborcji i związków jednopłciowych.
Rola w Stowarzyszeniu 'Pro Humanum’
Obecnie Jolanta Lange pełni funkcję wiceprezeski Stowarzyszenia na rzecz Rozwoju Społeczeństwa Obywatelskiego „Pro Humanum”. Organizacja ta zajmuje się promowaniem wartości obywatelskich i wspieraniem rozwoju społeczeństwa otwartego, co stanowi kontynuację jej długoletnich starań o budowanie sprawiedliwszego i bardziej równego społeczeństwa.
Utrata Srebrnego Krzyża Zasługi przez prezydenta
Kontrowersje związane z przeszłością Jolanty Lange doprowadziły do odebrania jej ważnego państwowego odznaczenia.
Decyzja prezydenta Dudy
W lipcu 2025 roku prezydent Andrzej Duda podjął decyzję o pozbawieniu Jolanty Lange Srebrnego Krzyża Zasługi. Odznaczenie to zostało jej przyznane w 1997 roku przez prezydenta Aleksandra Kwaśniewskiego za zasługi społeczne. Decyzja ta jest symbolicznym odniesieniem do ujawnionej przeszłości współpracowniczki SB.
Wezwanie do zwrotu odznaczenia
W związku z decyzją prezydenta, Kancelaria Prezydenta Karola Nawrockiego wezwała Jolantę Lange do zwrotu Srebrnego Krzyża Zasługi. Jest to formalny krok mający na celu wycofanie państwowego wyróżnienia od osoby, której działalność w przeszłości budzi tak poważne wątpliwości etyczne i moralne.
Działalność polityczna i społeczna Jolanty Lange
Po transformacji ustrojowej Jolanta Lange aktywnie uczestniczyła w życiu politycznym, jednocześnie budując swoją pozycję jako działaczka społeczna i propagatorka praw człowieka.
Kariera w SLD i MSWiA
Jolanta Lange była aktywna politycznie, należąc do Sojuszu Lewicy Demokratycznej (SLD). W ramach swojej działalności zajmowała również stanowiska w Ministerstwie Spraw Wewnętrznych i Administracji (MSWiA). Po publikacjach medialnych ujawniających jej agenturalną przeszłość, zrezygnowała z zajmowanego stanowiska w ministerstwie. Była również radną Sejmiku Województwa Mazowieckiego w latach 1998-2002 oraz członkinią Zarządu Województwa Mazowieckiego w latach 2001-2002. Dodatkowo pełniła funkcję wiceprzewodniczącej Demokratycznej Unii Kobiet.
Przeciwdziałanie dyskryminacji i prawa człowieka
Niezależnie od swojej politycznej i przeszłej działalności, Jolanta Lange w ostatnich latach skupiła się na pracy na rzecz praw człowieka i przeciwdziałania dyskryminacji. Jej zaangażowanie w te obszary jest widoczne w jej publikacjach, działalności stowarzyszeniowej oraz prowadzeniu szkoleń. Jest postrzegana jako osoba aktywnie działająca na rzecz budowania społeczeństwa otwartego i tolerancyjnego, co stanowi ważny element jej obecnego wizerunku.
Dodaj komentarz